Elektriğe gizli zam kapıda

EPDK’nın konutlarda elektrik tüketim limitini düşürmeye hazırlandığı yeni düzenleme, devlet desteğini azaltarak milyonlarca haneyi serbest piyasa fiyatlarına mahkûm edecek; uzmanlara göre bu adım, 'örtülü zam' anlamına geliyor.

Konut aboneleri için elektrik tüketim limitini düşürmeye yönelik hazırlanan yeni düzenleme, milyonlarca haneyi indirimli tarifeden çıkararak faturalarda gizli zam etkisi yaratacak.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu`nun (EPDK) Son Kaynak Tedarik Tarifesi`nin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ`de yeni bir değişikliğe giderek, konut aboneleri için yıllık tüketim limitini 5 bin kilovatsaatten (kWh) düşürmesi milyonlarca abonenin cebini vuracak.

MİLYONLAR ETKİLENECEK

Düzenleme hayata geçirilirse milyonlarca konut ulusal fiyat tarifesinden çıkarak enerji borsasındaki dalgalanmalara bağlı serbest piyasa fiyatlarına tabi olacak.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, elektrikte kademeli faturalandırma için 5 bin kilovat saat sınırının değişeceğini duyurmuştu.

Önceki hafta bir televizyon programına katılan Bayraktar, "‘2024 yılında 5 bin kilovat saati aşarsa tüketiminiz, 2025’te 'sizi destekten çıkardık’ dedik. Bu yaklaşık 1.2 milyon haneydi. Şimdi bu yıl ekim ayının sonuna kadar yeni bir limit belirlemeyi planlıyoruz."

YENİ SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?

Elektrik faturalarında yeni sistem 1 Şubat 2025'ten itibaren hayata geçmişti.

Bu sisteme göre 2024'te yıllık tüketimi 5 bin kilovatsaat olan tüketiciler devlet sübvansiyonundan yararlanamıyor.

Bu düzenleme ile belli bir tüketimin üzerinde devlet desteği tümden ortadan kalkıyor ve bu haneler adeta bir sanayi kuruluşu gibi astronomik tarifelerle faturalandırılıyor.

Diğer taraftan Elektrik Mühendisleri Odası`nın (EMO) hesaplamalarına göre, yıllardır 4 kişilik bir ailenin asgari yaşam standartları için aylık 230 kWh enerji tüketeceği varsayılıyor.

Bu değer, hesaplama kolaylığı nedeniyle EPDK tarafından da aylık 240 kWh denk gelecek şekilde günlük 8 kWh olarak kabul görüyor.

Ancak kalabalık ailelerde asgari yaşam standartları için gereken tüketim tutarı çok daha fazla. Öte yandan kademeli faturaya geçecek vatandaşlar önceki yıl tükettiği ve sonradan değişiklik göstereceği söylenen tüketim sınırı nedeniyle de çeşitli sorunlar yaşayabilir.

'ELEKTRİĞE ÖRTÜLÜ ZAM GELİYOR'

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), bu düzenlemenin “örtülü bir zam” olduğunu ve enerji maliyetlerinin özel sektör lehine yeniden dağıtılacağı görüşünde.

Konu ile ilgili çıkan haberlerin ardından geçtiğimiz haft açıklama yapan EMO'ya göre, basında dillendirilen 3 bin kilovatsaat sınırı, dört kişilik bir ailenin asgari tüketim düzeyine denk geliyor ve temel yaşam ihtiyaçlarını bile piyasa koşullarına bırakmak anlamına geliyor.

EMO, “rekabeti teşvik” gerekçesinin gerçeği yansıtmadığını vurgulayarak, fatura ödeyemeyen yurttaşların sayısının arttığı bir dönemde bu tür adımların yoksulluğu derinleştireceğini belirtti

ORTA GELİRİ DE VURACAK

Kurum, bu miktarın yalnızca buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon gibi temel ev eşyalarının kullanımını kapsadığını; elektrikle ısınma veya soğutmanın dahil olmadığını vurguladı. Bu nedenle, yeni düzenlemenin yalnızca “yüksek tüketimli” haneleri değil, ortalama gelirli aileleri de etkileyeceği ifade edildi.

Açıklamada, “Bu uygulama, yüksek tüketimi değil, asgari yaşam standardını hedef alıyor. Gizli zam anlamına gelen bu adım, enerji maliyetlerini özel sektör lehine yeniden dağıtıyor,” denildi.

'VATANDAŞA TUZAK KURULUYOR'

CHP'nin enerjiden sorumlu genel başkan yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz da, AKP'nin vatandaşa elektrik faturalarında yeni bir tuzak kurduğunu belirterek, kademenin 3 bin kilovatsaate çekileceğini söyledi.

Yavuzyılmaz, "Şu anda aylık elektrik tüketimi 250 kilovatsaat olan bir konut abonesinin, aylık 662 TL gelen elektrik faturası, 2026 yılında 1483 TL’ye yükselecek! Yapılacak zam oranı yüzde 124. 973 TL’lik fatura, 2 bin 137 TL’ye çıkacak! Yapılacak zam oranı yüzde 120. 1.128 TL’lik fatura, 2.462 TL’ye çıkacak! Yapılacak zam oranı yüzde 118" hesabını paylaştı.

Yavuzyılmaz, vatandaşların son 3 ayda elektrik kullanımını düşürerek fatura toplamını yıllık 8 bin TL’nin altında tutması gerektiğini söyledi.

ELEKTRİK DAĞITIM SEKTÖRÜ DÜZENLEMEYİ SAVUNDU

Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan ise yeni düzenleme ile 5 bin kilovatsaatlik sınırın daha aşağı çekileceğini, dolayısıyla 2026 itibarıyla bazı yüksek tüketimli hanelerin elektriği gerçek maliyet üzerinden ödeyeceğini ifade etti.

Erdoğan, “Bakanımız daha önce açıkla­mıştı, elektrik ve doğalgazda ka­mu sübvansiyonlarının toplamı bu yıl 600 milyar lirayı bulacak. Bunun 200 milyar liralık kısmı elektrik için sağlanıyor. Yeni ka­deme uygulamasıyla bu yükün bir kısmı azaltılacak. Yani ka­mu, destekleri gerçekten ihtiyaç sahibi kesimlere yönlendirebi­lecek” sözleri ile düzenlemeyi savundu.

NEFES