Yabancı faizden voleyi vurdu

Türkiye'de cari açık, mal ve hizmet kalemleri üzerinden değerlendirilse de yabancıların Türkiye'den kâr ve faiz olarak transfer ettikleri para da ciddi bir açık kalemi olarak listede yer alıyor.

Merkez Bankası (TCMB), Türklerin yurt dışı gelirleri ile yabancılara Türkiye'deki yatırımları kaynaklı ödemeleri "birincil gelir dengesi" kalemi altında her ay açıklıyor. Tabii ki, açıklananlar, sadece tespit edilebilenleri kapsıyor. Tespit edilemeyenler net hata noksan kalemine giriyor.

Birincil gelir dengesinde gider kalemi, yani Türkiye'deki yabancılara yapılan ödemeler 2024 yılında tüm zamanların zirvesini gördü. Bu ödemelerde krediler, mevduat ve tahvil kaynaklı faiz giderleri aslan payını aldı.

YABANCIYA 26,2 MİLYAR DOLAR

Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, Türkiye'deki yatırım yapan ya da çalışan yabancılara kâr, faiz ve ücret olarak aktarılan para, 2024'ün Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın tamamına göre yüzde 13,5 oranında artarak 26,2 milyar dolara ulaştı ve rekor kırdı. 2022 yılına göre artış oranı yüzde 52,4 oldu.

Yabancılara mevduat ve kredi faizi olarak ödenen para, 2024 yılının Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın tamamına göre yüzde 10,1, 2022'ye göre yüzde 105,7 oranında artışla 11,7 milyar dolara ulaştı.

Bu dönemde yabancıların Türkiye'de hisse ve tahvil dahil portföy yatırımlarından elde ettikleri gelir yüzde 8,7 artışla 7,8 milyar dolar oldu. Bu rakamın tahvil ve hisse kırılımı paylaşılmıyor ancak yabancıların 2024 yılında Türkiye ağırlıklı olarak hisse satıp tahvil aldığı biliniyor.

Bu dönemde yabancıların Türkiye'de doğrudan yatırım kaynaklı gelirleri yüzde 23,3 oranında artışla 5,3 milyar dolara ulaştı.

Yabancılara ücret ödemeleri ise bu dönemde yüzde 42,7 oranında artışla 1,4 milyar dolara ulaştı.

BİRİNCİL GELİR DENGESİNDE REKOR AÇIK

Yurt içi yerleşiklerin yurt dışı yatırımları kaynakları elde ettikleri faiz ve kâr gelirleri ile ücret gelirleri toplamı 2024'ün Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın tamamına göre yüzde 4,4 oranında artışla 12,2 milyar dolar oldu. Bu rakam da rekor olarak kayıtlara geçti ama açığın rekor kırmasını önleyemedi.

Türkiye'nin birincil gelir dengesindeki açığı 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 22,8 oranında artışla 14 milyar dolara ulaşarak tüm zamanların zirvesini gördü.

Nefes