Tarımda maliyet ikiye katlandı

Tarım girdi fiyatları iki yılda yaklaşık yüzde 100 arttı. Buna karşın yaklaşık 400 milyar destek alması gereken çiftçi-besici bu miktarın sadece dörtte birini alıyor.

Kuruluşundan bugüne kadar kalkınmayı tarımla gerçekleştirmeyi hedefleyen Türkiye, tarım ülkesi olmaktan çoktan çıktı. Tarımdaki küçülme son çeyrekte devam ederek yüzde 2 olurken, iktidarın çiftçiye yeterli desteği vermemesi, girdi fiyatlarının artması çiftçiyi zorluyor. Çiftçi alması gereken desteğin sadece dörtte birini alıyor.

Son iki yılda tarım girdi fiyatları yaklaşık iki katına çıkarken, çiftçi artan maliyet nedeniyle üretim yapamaz hale gelmiş bulunuyor.

Tarımın en önemli maliyet kalemi olan gübre fiyatları katlanarak artmaya devam ediyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) açıkladığı fiyatlara göre, üre gübresinin fiyatı iki yılda yüzde 98 oranında artarak 19 bin 635 liraya yükseldi. Bir yıllık fiyat artışı ise yüzde 46 oldu.

İLAÇ FİYATLARI KATLANDI

Hayvancılıkta da durum farklı değil. Besi yemi fiyatı bir yılda yüzde 27 artarak 10 bin 403 liradan 13 bin 231 liraya yükseldi. İki yılda besi yeminin fiyatı yüzde 83 yükseldi. Süt yemi fiyatları da bir yılda yüzde 26, iki yılda yüzde 84 artarak 14 bin 369 liraya çıktı.

Tarım girdi fiyatlarındaki en büyük artış ise mazotta yaşandı. Mazot fiyatlarındaki artış bir yılda yüzde 14 olurken, iki yıldaki fiyat artışı yüzde 138 oldu.

İki yılda zirai ilaç fiyatları da katlandı. Zirai ilaçlar bir yılda yüzde 15, iki yılda yüzde 91 artarak 900 liraya yükseldi. Elektrik fiyatları ise bir yılda yüzde 47, iki yılda yüzde 76 artarak, 377.21 kwh/kuruş oldu.

Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Gaytancıoğlu, Cumhuriyet’in kalkınmanın ancak tarımla gerçekleşeceğini öngörerek, tarımsal girdi ve ürün piyasalarında üreticiyi hiçbir zaman boş bırakmadığını, her zaman üreticinin yanında olduğunu söyledi.

Cumhuriyet boş bırakmadı

Cumhuriyet’in Toprak Mahsulleri Ofisi kurularak tahılları, Çaykur’u kurarak çayı, Şeker Fabrikaları’nı kurarak şeker pancarını etkin hale getirdiğini belirten Gaytancıoğlu, “Cumhuriyet, tarımsal girdi sanayinde de özellikle üreticinin yanında olmuş. Kimya sanayinde makine-kimya endüstrisini kullanarak, bazı kimyasalların önce devlet eliyle sonra da özel sektör eliyle kurulmasına yardımcı olmuş. Tarımsal ilaç sanayini desteklemiş” dedi.

Çiftçinin hakkı 95 milyar değil, 400 milyar lira

Tarım girdi fiyatlarını değerlendiren Prof. Okan Gaytancıoğlu, şu anda gübre fiyatlarının yüksek olmasının devletin sübvansiyon yapmamasından yani desteklememesinden kaynaklandığını söyledi. Gaytancıoğlu, “Fiyatlar tamamen ithal piyasalarda belirleniyor. Bugüne kadar gübrede ithal ikameci politikalar uygulandı. Türkiye’de gübre dışarıdan alınmış. Hammadde üretimine hiç önem verilmemiş” şeklinde konuştu.

Devlet çiftçileri desteklemiyor

Tarım Kanunu’nun 21’inci maddesini hatırlatan Okan Gaytancıoğlu, “Kanun diyor ki çiftçiye verilecek destek, gayri safi milli hasılanın, yüzde 1’inden az olamaz. Türkiye Cumhuriyeti’nin, gayri safi milli hasılasının, 2024 için, 1 trilyon dolar olduğunu düşünürsek, 2024 için yaklaşık 10 milyar dolarlık, bir desteğin verilmesi lazım. Bu da 400 milyar TL yapar, Verilen destek ne kadar? 95 milyar. Siz 95 milyarı artırmadığınız sürece, çiftçi hakkını alamaz” diye konuştu.

Nefes