Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait Sakarya Arifiye’deki Tank Palet Fabrikası, 25 yıllığına bedelsiz ve 50 milyon dolar yatırımla tank üretmek üzere 2018’de BMC-Katar ortaklığına verildi. Aradan 7 yıl geçti ama ne TSK bünyesindeki tanklar yenilenebildi ne de her defasında gündeme getirilip adı iftiharla duyurulan ‘Altay Tankı’ üretimi yapılabildi.
Eskiden tank üretilen Arifiye Fabrikası’nın atıl kalmasının öyküsü şöyle:
Arifiye’deki fabrika 9 Kasım 2018’de BMC Katar ortaklığına verildi. Firmaya Karasu’da 2 milyon metrekare arazi de tahsis edilip 1.5 milyar lira teşvik sağlandı. İlk tank 6.5 yılda tamamlanacaktı. Erdoğan, “Beklemeye tahammülümüz yok” deyince dönemin Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli “2019’da tamam” sözü verdi. Eski Savunma Sanayi başkanı da 2021’i işaret etti.
SÖZLER UNUTULDU
2020’de tankların teslimi gerekiyordu ancak şartlar yerine gelmedi. Sözleşme iptal edilerek fabrika TSK’ya da devredilmedi. Bugüne kadar test amaçlı 6 tank üretildi ancak Almanya motor vermedi, Güney Kore’den alınan motorlar da verimsiz çıktı, yerli motor üretimi öngörüldü. İlk aşamada 500 tank yapımı planlanmıştı. Aradan yıllar geçti, tank fabrikası patron da değiştirdi. İlk satıldığı, iktidara yakın iş insanı Ethem Sancak gitti, Fuat Tosyalı’ya ait Tosyalı Holding geldi.
Büyük sözler yine verildi. “Altay tankı üretilecek” denildi. Hâlâ ortada ne tank var ne TSK’nın elindeki tanklar yenilendi. Altay’ın üretiminin gecikmesi için ise “Almanlar, tank motoru vermedi, Güney Kore’den alınan motor verimsiz çıktı” gerekçeleri ileri sürüldü. Sonuçta aradan 7 yıl geçti fabrika çalışmıyor, tank da ortada yok.
Sakarya Arifiye’deki Tank Palet Fabrikası’nın arazisi tam 2 milyon metrekare.
Katar ordusunun yüzde 49.9’luk paya sahip olduğu BMC’de toplamda yüzde 50.1’lik hissesi olan Ethem Sancak ve Talip Öztürk, bunların tamamını Tosyalı Holding’e satmıştı.
TEST İÇİN TARİH VERDİ
Erdoğan’a yakınlığıyla bilinen Fuat Tosyalı, BMC Savunma’nın patronu. Fuat Tosyalı tankın üretilmesinde kritik önemi olan yerli motor için “Altay tankının yerli motoru BATU için 2026 sonu, 2027 başında testler bitecek. Sonra da devam eden üretim sürecine yerli güç gruplarımızı dahil edeceğiz” demişti.
Altay tankının iki prototipinin geçen yıl Kara Kuvvetleri’ne teslim edildiğini de belirten Tosyalı, 2024’ün kasım ayında yaptığı açıklamada ise şunları söylemişti: “BMC hisselerini devralır almaz bunun savunma ekosisteminin kalbi olan Ankara’ya kurulmasının daha uygun olacağını düşünerek bu kararı aldım. Nitekim Ankara Kazan’da muazzam yatırıma başladık. İnşallah tam takvimine uygun olarak gelecek yılın üçüncü çeyreğinde fabrikamız bitmiş olacak. Hem de şu an üretimine başlanmış olan tanklarımız da oradan açılışla beraber yürüyecek ve ordumuza teslim edilmeye başlanacak.”
Fuat Tosyalı
GEREKÇE YAPTIRIMLAR...
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise 18 Aralık 2024’de TBMM’de yaptığı açıklamada “Şimdiye kadar Altay tankının envantere girmesi bekleniyordu. Ancak Almanya alt sistemler, motor ve transmisyon ihracat lisansı vermeyince gecikme yaşandı. Yaptırım ve ambargolar oldu ama bunları aşıyoruz, 2025 Ağustos’ta tankların seri üretime başlaması ve envantere girmesi planlanıyor” demişti.
HAYATİ ÖNEMDEYDİ
TSK için hayati önemde olan fabrika, envanterdeki tankları yeniliyordu. Fabrikanın atıl kalmasıyla silahlı kuvvetler kan kaybına uğradı.
Milletin malının belli bir yatırımcıya ve ülkeye dolaylı olarak aktarıldığını söyleyen CHP’li Yankı Bağcıoğlu: Fabrikanın tamamı TSK’ya iade edilmeli.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Yankı Bağcıoğlu “Kamunun kıymetli bir kaynağı, belli bir yatırımcıya ve bir ülkeye kamu gücü kullanılarak dolaylı şekilde aktarıldı. Harekat ve lojistik destek konusunda TSK, telafisi güç yara aldı. Asıl amacın Altay tankının bir an önce üretilmesi ya da kamu kaynaklarının verimli kullanılması olmadığı; 7 gün 24 saat çalışan fabrikanın el değiştirildiği anlaşılıyor. Her şeyi ile kamuya ait olan Tank Palet Fabrikasının tamamı TSK’ya geri verilmeli ve faaliyetine kaldığı yerden devam etmelidir’’ dedi.
Yankı Bağcıoğlu
TARİH SÜREKLİ ERTELENDİ
CHP İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı da SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada “Altay tankı projesi elimizde bu tankı hareket ettirecek güçte yerli bir motor olmadığından ve yabancı menşeli motor tedarikinde yaşanan sorun nedeniyle uzun zamandır sekteye uğruyor’’ dedi. Salıcı “2018’de imzalar atıldı ve tankın 6.5 yılda tamamlanacağı söylendi. Erdoğan ise ‘Beklemeye tahammülümüz yok” dedi. Dönemin MSB Nurettin Canikli “2019’da tamam” açıklaması yaptı. Savunma Sanayii eski Başkanı 2021’i işaret etti. Sonraki başkan, tarihi 2025 yaptı. Geçen ay yeni yüklenici Fuat Tosyalı “Seri üretim seneye üçüncü çeyrekte” dedi. Altay tankı için ilk imza atıldığında Suriye’de Esad, Libya’da Kaddafi, Mısır’da Mübarek iktidardaydı. Erdoğan Başbakan, dolar 1 lira 10 kuruştu. Sene 2025 ortada ne fabrika var ne de tank… ’’
Sözcü