Söndürme sistemi olsa yangın büyümezdi

‘Eski binalar sıkı denetlenmeli’

76 kişinin yanarak ve boğularak can verdiği yangının ardından yetki tartışması başladı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, otelin itfaiye tarafından verilmiş yangın yeterlilik belgesinin mevcut olduğunu belirtti, "Zaten bu yetki de itfaiyede olan bir yetki. Düzenli kontrolleri ve yeterlilikleri de itfaiye tarafından yapılması gerekiyor. Bugüne kadar da tarafımıza bildirilmiş itfaiye tarafından olumsuz bir durum yangın yeterliliğiyle ilgili bulunulmamış." diye konuştu.

Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan da "Bu oteli denetleme yetkisi ve görev Kültür ve Turizm Bakanlığına ait çünkü Bakanlık tarafından ruhsatlandırılmış bu otel." dedi.

‘YÖNETMELİK ETKİN DEĞİL’

Uzmanlar ise gerekli incelemelerin yapılmasının ardından gerçeklerin ortaya çıkacağını belirttiler, yönetmeliklerdeki eksikliklere dikkat çektiler.

Eski Mimarlar Odası Bursa Şube Başkanı Can Şimşek, yangın yönetmeliğiyle ilgili denetleme yetkisinin bölge hangi belediyeye bağlıysa o belediyeye ait olması gerektiğini belirtti. Şimşek, “Yangın denetimi belediyede olur. Otelin olduğu yer hangi belediyenin alanındaysa o belediyenin kontrolleri yapması lazım. Otel yapılarında itfaiyeden görüş alınır. Büyükşehir itfaiyeleri proje kontrolü yaparlar. Ama küçük şehirlerde itfaiyelerde birimler olmadığı için belediye personeli yapar. Bolu’da bu durum nasıl işliyor bilmiyorum. Bakanlık daha çok oda büyüklükleri, yeterlilikleri, otelin mekanlarıyla ilgilenir. Ama yangın yönetmeliğiyle ilgili de denetim yapması lazım.” dedi.

Turistik tesislerde işletme ruhsatı için hem belediyeye hem de Turizm ve Kültür Bakanlığına başvurulduğunu belirten Şimşek, “Binaların yangından korunması diye bir yönetmeliğimiz var. O yönetmelik kapsamında bunun önlemlerinin alınması lazım. Ama o yönetmelik de eskiden yapılmış olan binalara karşı çok etkin bir yönetmelik değil. Bazı şeyleri görmezden gelen bir yönetmelik.” diye konuştu.

‘YAĞMURLAMA SİSTEMİ VAR MI?’

Şimşek, yanan otelle ilgili de şöyle konuştu:

“Binanın projesini bilmiyoruz ama bina çok eski bir bina. Bir kaç gün sonra projeler ortaya çıkacaktır. Yağmurlama sistemi var mı? Yangın yönenetmeliği bu kadar eski binalarda esnek davranabiliyor çünkü. Suçlu belediye ya da bakanlık demek için projeye bakmak gerekir. Otel ne şekilde almış ruhsatı görmek lazım. Ülkemizde bazı müteahhitler yangın yönetmeliğine uygun olsun diye yangın kapılarını kiralıyorlar, uygunluğunu aldıktak sonra geri alıyorlar kapıyı. Bunları araştırmak lazım.”

Eski binalarda denetimlerin daha fazla olması gerektiğini de ifade eden Şimşek, şöyle devam etti:

“Çok sayıda insanın konakladığı binalarda denetimlerin sıkı yapılması lazım. Yağmurlama sistemleri, yangın kaçışları belli standartlara uygun olmalı. Sadece yangın merdiveni de değil yapı yapılırken kullanılan malzemelerin yangın sınıfları var. Yanmazlık dereceleri var. Yandığı zaman zehirli gaz açığa çıkarmaması lazım ki insanlar zehirlenerek ölmesinler. O yangındaki insanların çoğu boğularak ölmüştür muhtemelen.”

‘SORGULANMASI LAZIM’

Mimar Ali Demir de “Yangınların söndürülmesinden ziyade ilk tedbir projelendirme aşamasında alınır. Bu bina yangın yönetmeliğine ne kadar uygun sorgulanması gerekiyor.” dedi.

‘Yağmurlama sistemi görülmüyor’

TMMOB Makine Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, yaptığı açıklamada, 350 yataklı mevcut bina sınıfındaki otel için yangın çıktığında yayılımı engelleyen ve söndüren otomatik yağmurlama sistemi zorunluluğu bulunduğunu belirterek, “Otelin internet sitesindeki fotoğraflarda en geç 2008 yılında yapılması gereken otomatik yağmurlama sisteminin yapılmadığı görülmektedir.” dedi.

1 ayda 2 inceleme yapılmış İlk raporda 8 yetersizlik

Grand Kartal Otel'in 12 Aralık 2024'te Bolu Belediyesine başvuru yaparak yangın denetimine girmek istediği ortaya çıktı.

İsmail Saymaz'ın Halk TV'de aktardığına göre; otel adına Kadir Özdemir imzasıyla yapılan başvuru, belediye tarafından kabul edilerek denetime başlandı. İtfaiyenin 16 Aralık’ta hazırladığı belgeye göre 8 maddede uygunsuzluk bulundu: Otelde yangının başladığı restoran kısmında acil tahliye çıkışı yetersiz, ışıklı yönlendirme yok, elektrik tesisatı sorunlu, sprinkler sistemi (tavandan suyla söndürme sistemi) yok, duman algılama sistemi mevcut ama faal durumda değil, duman havalandırma ve duman tahliye durumu yetersiz, yangın kapıları mevzuata uygun değil.

İtfaiye denetiminden geçemeyen otel yönetimi 24 Aralık 2024'te yeniden başvuru yaparak ilk dilekçelerinin iptalini istedi.

İKİNCİ BAŞVURUDAN GEÇTİ

Süreçle ilgili ortaya çıkan bir başka belgeye göre ise, otel yönetimi açacağı restoran için aynı gün yani 24 Aralık’ta bir denetim başvurusu daha yaptı. Bolu Belediyesi oteldeki restoran için 2 Ocak günü “yangın yönetmeliğine uygun” kararı verdi. Bolu Belediye Başkanlığı İtfaiye Müdürlüğünce Mudurnu Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ'nin 24 Aralık 2024 tarihli başvurusuna cevaben hazırlanan “Yangın önleme ve korunma” konulu belge Belediye Başkan Yardımcısı Sedat Gülener'in imzasını taşıyor.

Belediyeden talepte bulunan Mudurnu Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ'nin Bolu Şubesi'nin "Grand Kartal Otel No: 2/1 Merkez/Bolu" adresindeki açılışına dair karar 12 Aralık 2024'te Türkiye Ticaret Sicil gazetesinde yer alıyor.

MİMAR MURAT BİLİR: ‘Ahşapsa özel önlem alacak’

Bölgeyi iyi bilen mimar Murat Bilir de yanan otelin komple ahşap olmayabileceğini belirtti, yüksek yapılı ahşap binaların yanlış olduğunu söyledi.

Bilir, binayla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:

“Bildiğim kadarıyla 60 yıllık bir bina. Kaplaması ahşap ve çatı ahşap görülüyor. Yangın bu nedenle ilerlemiş. Kişisel fikrim; ahşap yapıların belirli katı geçmemesi lazım. Çok katlı bina yapmak da çok akıllıca bir şey değil. Onun da kaplamasını ahşap yapacaklarsa özel önlemler alınacak. Yangına karşı dayanımları olacak malzemeler kullanılması lazım. Bunların denetiminin yapılması lazım. Direk taşıyıcı sistem olarak ahşap diyorsanız ben iki kattan fazlasını doğru bulmuyorum. Daha büyük alana yayılmış, insanların yangın durumlarında kolayca kaçabilecekleri yerler yapılmalı.”

‘PROJELERDEN KAÇIŞ OLABİLİYOR’

Yönetmeliklerin ciddi yaptırımları olduğunu da belirten Bilir, şöyle devam etti:

“Yaptırım var ama bina eski. Türkiye’de şöyle bir durum var. Bir kere yönetmeliğe göre izinler alındığında yönetmelik revize olsa da yeni kontroller, yeni yönetmeliğe göre yapılmıyor aslında. Yeni projelerden kaçış yolları olabiliyor. Belirli metrelerde yangın söndürücüler, büyük binalarda sulama sistemleri gibi zorunluluklar var ama bunun kaçı uygulandı, bilgimiz yok. Söndürme sistemi var mı bilmiyoruz ama olsa bu yangın bu kadar büyümez diye düşünüyorum.”

‘YANGIN MERDİVENİ İÇERDE OLABİLİR’

Murat Bilir, binada yangın merdiveni olmadığı yönündeki iddialarla ilgili de şöyle konuştu: “Yangın merdiveni denince aklımıza dışarıdan çelik merdiven geliyor. Ama yangın merdiveni sadece o değil. Kapalı, korunaklı da oluyor. Hatta çoğu binada yangın ve dumanın girmemesi için yangın kapılarıyla korunmuş merdivenler oluyor. İlla dışarıda olacak diye bir şey yok. Burada var mı bilmiyoruz.”

Bayraklar yarıya indirildi

Grand Kartal Otel'de çıkan yangında 76 kişinin hayatını kaybetmesi nedeniyle 1 gün süreyle milli yas ilan edilmesinin ardından, tüm yurtta bayraklar yarıya indirildi.