AKP iktidarlarında eğitimden sağlığa, ulaşımdan enerjiye kadar kritik çok sayıda alan sermayenin eline bırakıldı. Hoyrat özelleştirmelerden, elektrik dağıtımı işi de payını altı. İktidar, 2013 yılında elektrik dağıtım işini tamamıyla özel sektöre devretti.
Elektrikte özelleştirmelerin ardından yurttaşlar fahiş faturalar ile karşı karşıya kalırken kamu bütçesi de altüst oldu. Kamudan milyarlarca liralık enerji ihaleleri alan elektrik dağıtım şirketleri, sokak ve caddelerin aydınlatılması karşılığında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan da fahiş ödemeler aldı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bütçesinden elektrik dağıtım şirketlerine, Ocak-Haziran 2024 döneminde 14 milyar 212 milyon TL kaynak transfer edildi. Şirketlere 2024’ün ilk yarısında 14,2 milyar TL ödeyen bakanlığın, “Genel aydınlatma ödemesine” 2025 yılı için ayırdığı bütçenin büyüklüğü de dikkati çekti. Buna göre, elektrik dağıtım şirketlerine sokakların aydınlatılması karşılığında 2025 yılında 31 milyar 967 milyon 906 bin TL ödeme öngörüldü.
Bakanlığın, 2026 ve 2027 yıllarına yönelik genel aydınlatma ödemesi gideri öngörüsü sırasıyla 33 milyar 455 milyon 695 bin TL ve 34 milyar 985 milyon 8 bin TL olarak gerçekleşti.
***
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden elektrik dağıtım şirketlerine her yıl milyarlarca lira kaynak aktarılıyor.
Elektrik dağıtım şirketlerine sokak ve caddelerin aydınlatılması karşılığında bakanlık bütçesinden, “Genel aydınlatma ödemesi” adı altında 2020-2024 döneminde yapılan ödemeler, yıllara göre şöyle sıralanıyor:
2020: 2 milyar 440 milyon TL
2021: 2 milyar 961 milyon TL
2022: 10 milyar 471 milyon TL
2023: 23 milyar 627 milyon TL
2024: (Ocak-Haziran): 14 milyar 212 milyon TL
***
2010 yılında özelleştirme süreci tamamlanarak Kazancı Holding bünyesine geçen Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş Trabzon Arsin Bölge Müdürlüğü’nde çalışan Enerji Çalışanları Sendikası’na üye işçiler, sendika şube başkanının işten çıkarılması ve maaş ödemelerindeki düzensizlikleri proteste etmek için 14 Şubat’ı 15 Şubat’a bağlayan gece soğuk havada Bölge Müdürlüğü önünde ateş yakarak eyleme başladı. Enerji Çalışanları Sendikası Genel Başkanı Muzaffer Kurtuluş şunları söyledi: “Karadeniz bölgesinde 10 gündür enerji işçisine zulmediliyor. Önce maaşlar yatırılmadı, ardından yalnızca 22 bin TL ödeme yapıldı. Daha sonra emekçi arkadaşlarımız işten çıkarıldı. Yetmedi, maaşların yatırıldığı gün Trabzon Şube Başkanımız Uğur Ertürk’ün de işine son verildi."
İşten çıkarılan şube başkanı Ertürk ise "Yaklaşık 10 yıldır çalıştığımız bu şirkette, sendikal faaliyetlere başlattık, sonra her ne hikmetse bir tutanakla iş hakkımız feshedildi" dedi. İşçiler önceki geceyi şirket önünde direniş ateşi yakarak yaptıkları eylemde geçirdi.
BirGün