SGK'da kriz: Emekli ve işsizlik maaşları ödenebilecek mi?

Türkiye'de milyonlarca emeklinin ve işsizin maaşını aldığı Sosyal Güvenlik Kurumu’nda (SGK) açıklar katlanarak büyüyor.

Cumhuriyet'ten Mustafa Çakır'ın haberine göre, gelecek yıl kurumun açığı 39 milyar TL’ye çıkacak. Açık içerisinde gösterilmese de kuruma bütçeden 280.7 milyar TL aktarılacak. Bir zamanlar 132 milyar TL kaynak bulunan İşsizlik Sigortası Fonu ise gelecek yıl ancak 86.8 milyar TL kaynağa sahip olacak.

SGK'YA BÜTÇEDEN DEV TRANSFER

Cumhurbaşkanlığı’nın 2022 Yıllık Programı’na göre, bu yıl prim gelirlerindeki düşüş nedeniyle SGK’nin toplam gelirlerinin GSYH’ye oranının 0.2 puan azalması bekleniyor. Gelirleri bu yıl 584.4 milyar TL olan SGK, 619.6 milyar TL gider ile yıl sonunda 35.1 milyar TL açık verecek. Gelecek yıl ise kurumun gelirleri 675.7 milyar TL, giderleri 714.7 milyar TL olacak. Kurumun gelecek yılki açığı 39 milyar TL’ye çıkacak.

Açık içerisinde gösterilmese de SGK’ye her yıl bütçeden milyarlarca TL aktarım yapılıyor. SGK’ye 2019’da 197.1 milyar TL, 2020’de 245.9 milyar TL, bu yıl da 245.7 milyar TL bütçe transferi yapıldı. 

Gelecek yıl ise SGK’ya faturalı ödemeler, ek karşılıklar, emeklilere yapılan ek ödeme, devlet katkısı, prim teşviklerinden kaynaklanan transferler ile prim ödeme gücü olmayanların Genel Sağlık Sigortası primi de dahil olmak üzere toplam 280.7 milyar TL tutarında ve GSYH’nin yüzde 3.6’sı oranında bütçe transferi yapılması öngörülüyor. Ancak tüm bu transferler SGK’nin açığı içerisinde gösterilmiyor. Prim teşvikleri kapsamında bütçeden SGK’ye 2020’de 24.4 milyar TL transfer yapıldı.

İŞSİZLİK FONUNUN ESKİ GÜNLERİ HAYAL OLDU

Bu yıl prim teşviklerinin 29 milyar TL olması bekleniyor. 2020’de SGK ilaç ve tedavi harcamaları, sırasıyla 48.6 milyar TL ve 84.5 milyar TL’ye ulaştı. Bu yıl bu harcamaların sırasıyla 58.1 milyar TL ve 98.7 milyar TL olması bekleniyor.

Sendikaların işçilere daha fazla kaynak ayrılmasını istedikleri ancak iktidarın işverenlere önemli ölçüde destek sağladığı İşsizlik Sigortası Fonu ise eski günlerini arıyor. İşçilere işsiz kaldıklarında yapılan işsizlik maaşı ödemelerinin de gerçekleştirildiği İşsizlik Sigortası Fonu’nun varlığı 2019’da 131.5 milyar TL’ydi.

Pandemi kapsamında yapılan ödemelerle birlikte fonun varlığı 2020’de 103.2 milyar TL’ye geriledi. Bu yıl sonunda ise fonun varlığı 85.6 milyar TL olacak. Programa göre gelecek yıl fon varlığı ancak 86.8 milyar TL’ye çıkabilecek. Bu yıl işsizlik ödeneği giderlerinin de 5 milyar TL olması bekleniyor. Yani  fondan işsiz kalan emekçilere sadece 5 milyar TL’lik işsizlik maaşı ödemesi yapılacak.