Türkiye'de tütün kullanımı, bir yandan toplum sağlığını tehdit ederken diğer yandan maliyenin önemli bir gelir kalemi haline gelmiş durumda.
2024 yılında 150,4 milyar adet sigara tüketilerek tarihi bir rekor kırıldı. Uzmanlar bu rakamların tütünle mücadeledeki politikaların yetersizliğini ortaya koyduğunu belirtiyor.
Öte yandan bu yoğun tüketim, vergi gelirlerine de doğrudan yansıyor.
İzmir Ekonomi Üniversitesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Kılınç'ın Tarım Bakanlığı Tütün Alkol Piyasa Daire Başkanlığı'ndan aktardığı bilgilere göre, 15 yaş üstü nüfusta Türkiye'de her üç kişiden birisinin sigara kullanıcısı.
2024 yılında kayıtlara göre 150,4 milyar tane sigara tüketilirken bu rakam Türkiye tarihinde bir rekor anlamına geliyor.
Kılınç'a göre, "Hiç bu kadar fazla tütün tüketilmemişti. Bu da tütün kontrolü ile ilgili yapılan işlerin maalesef hiçbir işe yaramadığını ya da bu uygulamaların olması gereken şekilde uygulanmadığını gösteren başka bir işaret."
Diğer taraftan tütün ve tütün mamulleri ile mücadele için pek çok kampanya yürütülse de yoğun kullanım devletin vergi gelirlerine de yansıyor.
Geçtiğimiz yıl devlet tütün mamülleri kaleminden 309,3 milyar liralık özel tüketim vergisi (ÖTV) geliri etmiş, bu rakamla 251,3 milyar liralık hedefi fazlasıyla aşmıştı. 2023'te ise tütünden elde edilen ÖTV geliri 176,6 milyar lira seviyesindeydi.
2025'e gelindiğinde ise yılın ilk 4 ayında tütün ve sigaradan 123,2 milyar TL ÖTV geliri sağlandı. 2025 yılı için tütün ürünlerinden elde edilmesi planlanan ÖTV geliri ise 455,7 milyar lira seviyesinde.
Nefes