Home
06 Haziran 2025 ( 2 izlenme )
Reklamlar

KKM’nin faturası çok ağır oldu


“Nas’lar neyi gerektiriyorsa o yapılacak” denildi, süreç başladı. Bugün gelinen noktada sistemin tüm avantajını kullanarak parasına para katan birikim sahipleri kenara çekilmiş, vatandaşın sırtına yaklaşık 1.3 trilyon liralık bir yük daha eklenmiş durumda.



2021 yılında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘nas’ açıklamalarıyla, faiz düşürme ısrarının beraberinde getirdiği kur korumalı mevduat sisteminde (KKM) sona gelindi ancak mevduatlar, sistemde kemikleşen 500 milyar liranın altına hala inmedi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun açıkladığı son verilere göre 30 Mayıs haftasında kur korumalı mevduatlar 576 milyar 225 milyon liraya geriledi. Yılbaşında KKM’ler 1.1 trilyon lira düzeyindeydi. Beş aylık düşüş 532.5 milyar lira oldu.

KKM uygulamasına Kasım 2021’de 9.5 lira olan doların aralık ayında 18 liraya yükselmesi etkili oldu. Sistem, TL cinsinden mevduatlara dövize karşı bir koruma vaadi sunarak, vatandaşları ve firmaları liraya dönüş yapmaya teşvik etmeyi hedefliyordu. Katılanlar sistemin avantajlarından yararlandı ancak paralarını TL’ye çevirmedi.

1.3 TRİLYON YÜK

KKM’lerin toplam zararını hesaplamak içinse Merkez Bankası’nın yıllar içindeki zararına bakmak gerekiyor. Merkez Bankası 2023 yılında 818 milyar lira zarar etti. Bu zararın büyük bir kısmının kur korumalı mevduattan kaynaklandığı belirtildi.

İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı tarafından yayınlanan ve Dr. Ozan Bingöl ve Dr. Buğra Gökce’nin katkılarıyla gerçekleştirilen araştırmada “kur korumalı mevduatlarla kamu iki yılda 1 trilyon 58 milyar lira zarara uğradı” tespiti yapıldı.

2024 bilançosunda ise Merkez Bankası’nın zararı 700 milyar lira olarak açıklandı. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan TCMB Başkanı Fatih Karahan, zararın temel sebebinin faiz giderlerindeki artış olduğunu belirtti. Ayrıca, KKM gideri de 240 milyar lira olarak hesaplandı. Toplama gelindiğinde dolarizasyonu engellemek için uygulamaya koyulan kur korumalı mevduat hesaplarının en iyi ihtimalle kamuya 1.3 trilyon lira ilave yük olduğu ortaya çıktı.

Bütçeye önemli bir yük getirdi

Kur korumalı mevduat sisteminin sonucunda Hazine’den yüklü miktarda faiz ödemesi yapıldığını kaydeden Ekonomist Coşkun Cangöz “KKM bütçeye önemli bir yük getirirken Merkez Bankası da KKM kaynaklı ödemeler nedeniyle tarihsel yükseklikte zarar etti. KKM bir çözüm aracı değildi. Nitekim uygulanan ekonomi politikasının sürdürülebilir olmadığı iktidar tarafından da kabul edildi ve 2023’te Ortodoks politikalara dönüş yapıldı. Özetle, 2025 yılında bitirileceği açıklanan KKM nas politikasında ısrarın bir ürünüydü ve yüksek maliyetle sonuçlandı” dedi.

KKM’nin faturası çok ağır oldu - Resim : 1

3.4 trilyon lirayla zirveye çıktı

Kur korumalı mevduat sistemi (KKM) 469 milyar 230 milyon lira ile başlangıç yaptı. Kademeli olarak arttı. Sistemin cazibesini gören döviz sahipleri hiç düşünmeden KKM’ye koştu. 18 Ağustos 2023 tarihinde 3.4 trilyon lira ile KKM’lerde en yüksek seviye görüldü. Aynı yılın eylül ve ekim aylarında da KKM’ler 3 trilyon liranın üzerinde seyretti.

Nefes

Önerilen Videolar

Reklamlar

Bunlar da İlginizi Çekebilir

Melih Gökçek'ten yerel seçim uyarısı: Aman ha! Kongre üyesinden Alex de Souza'nın heykelinin kaldırılması talebi Mehmet Ali Çelebi'den CHP yönetimine Abdullah Gül göndermesi: Nokta kadar değeri yok! Suriye'nin kuzeyinde teröristler beton tünellere gömüldü