Gelen yok giden çok

Afrika ülkeleri kadar yatırım çekebilen Türkiye, ülkedeki uluslararası şirketleri de tutamıyor. Birçok dev şirket Türkiye’den çıkarken, yabancıların kurduğu şirket sayısı da azalıyor.

Yabancı yatırımcıya güven veremeyen Türkiye, yıllardır ekonomiye ve istihdama katkı sağlayan birçok dev şirketin ülkeden ayrılmasına da engel olamadı. Üstelik Türkiye’de geçen yıl kurulan yabancı sermayeli şirket sayısı da sert geriledi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin verilerine göre 2023’te 12 bin 241 yabancı sermayeli şirket kurulurken, bu sayı 2024’te yüzde 37.59 oranında gerileyerek 7 bin 639’a kadar indi. Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı sermayeli şirket sayısı da 2024’te sınırlı bir artış göstererek 82 bin 716’dan 83 bin 543’e ulaştı. Ancak 83 binden fazla şirketin 15 bin 6 tanesini yıllardır Türkiye’de ciddi bir nüfus oluşturan Suriyeliler kurdu. 

SAY SAY BİTMİYOR

Geçen yıl Türkiye’deki faaliyetlerini sonlandıran şirketler arasında en dikkat çekeni BP oldu. 1912’den bu yana Türkiye pazarında bulunan BP, geçen yıl Türkiye’deki operasyonlarını Petrol Ofisi’ne satarak çıktı. 1863’te İstanbul’da ilk acentesini açan İtalyan sigorta devi Generali Sigorta’da Türkiye pazarından geçen yıl çıktı.  Hollandalı NN Sigorta, operasyonlarını Zurich Sigorta’ya satarak Türkiye’den çıkan bir diğer büyük şirket oldu. Türkiye’de fabrikası bulunan hijyenik mamul üreticisi Essity, Alman metal şirketi Wuppermann, kripto para borsası Bitget TR geçen yıl Türkiye’den çıkan diğer önemli şirketler olarak sıralanıyor. 

2025’in ilk ayında da geçen yılki trend devam etti. Almanya’nın otomotivde yan sanayi şirketlerinden Linde+Wiemann, Türkiye’de 2010’da başladığı üretimini sonlandıracağını açıkladı. Son olarak Canbebe markasıyla bilinen uluslararası kişisel bakım çözümleri üreticisi Ontex Group NV, Türkiye’den çekileceğini duyurdu. 

Sanayi devlerinde yabancı azalıyor

İSTANBUL Sanayi Odası’nın (İSO) yayınladığı İSO 500 2023 verilerine göre de listedeki yabancı sermayeli şirket sayısı, 2010’lu yıllardaki tarihsel ortalamasının çok altında bulunuyor. 2023 listesinde 116 yabancı sermayeli şirket listeye girerken, bu değer 2013’te 137, 2019’da 117 olmuştu. Mısır’ın, Arjantin’in 30’ar, 40’ar milyar dolardan fazla doğrudan yatırım çektiği 2024’te Türkiye’ye gelen yatırım  yaklaşık 10 milyar dolar oldu. Türkiye, doğrudan yatırımda Angola, Gine gibi Afrika ülkeleriyle aynı klasmanda yer aldı; Ürdün, Peru, Fas gibi ülkelerin arkasında kaldı.

Sözcü