Fazla çıktığı 5 katın bedelini onlarca can ödedi

Diyarbakır’da depremde yıkılan Sözel Apartmanı'yla ilgili acı bir gerçek ortaya çıktı. Binanın projesinin zemin artı 5 kat olarak tasarlandığı, ancak projenin onaylanıp ruhsat işlemlerinin tamamlanmasından sonra 5 kat daha eklenerek 10 kat olarak inşa edildiği ortaya çıktı. Binayı yapan müteahhit ve eşinin de aralarında olduğu onlarca vatandaş yıkılan binada hayatını kaybetti.

Diyarbakır'ın merkez Yenişehir ilçesinin Ofis semtindeki Kurt İsmail Paşa 2. Sokakta yıkılan 10 katlı Sözel Apartmanı 1993 yılında müteahhit Celal İrkören tarafından inşa edildi. İrkören de aynı binanın enkazında eşiyle birlikte hayatını kaybetti.

Yapının proje aşamasında yer alan ve statik projesinde imzası bulunan İnşaat Mühendisi Ş.A. Ankara’da gözaltına alınarak Diyarbakır'a getirildi. Aynı binanın zemin ve birinci katında eski Sözel Dershanesi sahibi Ş.A. da gözaltına alındı.

Binanın 30 yıl önce inşa edildiğini, projenin zemin artı 5 olarak tasarlandığını, ancak belediyeye yapılan ruhsat başvurusu ve proje onay işlemlerinden sonra müteahhidin binayı 10 kat olarak inşa edildiği öğrenildi.

İnşaatın statik yapısının, kolon ve kiriş ebatları ile çaplarının tamamen 5 kata göre hesaplanarak ruhsatlandırıldığını, ancak bu 5 katın üzerine 5 kat daha eklenmesi nedeniyle binanın olası deprem ve sarsıntılara karşı mukavemetinin zayıfladığı bildirildi.

İNŞAAT MÜHENDİSİ İTİRAF ETTİ 

Binanın proje aşamasında yer alan İnşaat Mühendisi Ş.A. ifadesinde, “Ben proje aşamasında yer aldım. Bina 5 artı 1 olarak tasarlandı. Kolon ve kirişlerin gücü, deprem ve sarsıntılara karşı dayanıklılığı da buna göre hesaplandı. Buna göre demir ve beton kullanıldı. Ancak müteahhit projeyi onaylatıp ruhsatını aldıktan sonra binaya 5 kat daha ekleyerek 10 kat inşa etti. Haliyle 5 kat ruhsat alan bina 10 kat inşa edilince kolon ve iskelet yapısı 5 kata göre hesaplandığı için yıkılması kaçınılmaz oldu” dedi.

“KOLON KESMENİN NE ANLAMA GELDİĞİNİ BİLİRİM”

Binanın zemin ve birinci katında uzun yıllar faaliyet gösteren eski Sözel Dershanesi sahibi Ş.A da ifadesinde kolon kesme iddialarını reddederek, “Ben 40 yıllık bir eğitimciyim. Kesilecek bir kolonun binaya ne tür bir zarar vereceğinin de bilincindeyim. Böyle bir şey söz konusu değil. Biz 10 odalı dershanemizde faaliyet yürüttük. Sonrasında mülkiyeti bana ait olduğu için yine dershane olarak başka bir eğitim kurumuna kiraya verdik. Yıkımdan önce öğretmenlerin çektirdikleri fotoğrafları de dosyaya sunuyorum. Ne benim dönemimde ne de benden sonra kolon kesilmesi veya müdahale edilmesi kesinlikle söz konusu değildir. Bina 5 kat ruhsat alındıktan sonra 10 kat inşa edildiği için yıkılmıştır. Biz orayı temelden satın almıştık, aldığımızda da bina 10 katlıydı” dedi.

BODRUM KATTAKİ SIĞINAĞI KAFETERYA YAPMIŞ

Soruşturmayı yürüten Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı Deprem Suçları Soruşturma Bürosu, yıkılan Sözel Apartmanı’yla ilgili binanın statik yapısı, proje ve onaylı ruhsat belgelerinin ivedilikle gönderilmesini istedi.

Ancak savcılığa gönderilen yazıda 1993 yılına ait kayıtların ve belgelerin arşiv kayıtlarında olmadığı bildirildi. Müteahhit Celal İrkören'in projeye göre binanın zemin katından merdivenle inilen bodrum katındaki sığınağın duvarlarını yıkarak caddeyi görecek şekilde kaldırıma doğru kapı açtığı ve hava alması için kirişlerin traşlanarak ızgara takıp burayı bir süre kafeterya olarak kullandığı tespit edildi.

Apartmanın hemen arkasındaki bir iş merkezi olarak kullanılan plazanın da şikayete konu olduğu ortaya çıktı. 10 Aralık 2021 günü Yenişehir Belediyesi Zabıta Müdürlüğünün tuttuğu tutanak da Sözel Apartmanı arkasındaki plazanın kanalizasyon suyunun yıkılan apartmanın bodrumuna aktığı ve temeldeki kolonların zarar gördüğü belirtildi.

Plaza yetkililerinin imzadan imtina ettikleri belirlendi. Dershane işletmecisi Ş.A tutuklanarak cezaevine gönderilirken, projede yer alan inşaat mühendisi Ş.A ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

ONLARCA KİŞİYE MEZAR OLDU

Sözel Apartmanı enkazında müteahhit Celal İrkören ve eşinin yanı sıra İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı eski Devlet Bakanı Salim Ensarioğlu'nun yeğeni Engin, eşi Nupelda, çocukları Arin İmran Ensarioğlu ile 10 farklı dil ve lehçelerde Sezen Aksu ile çıktığı turnelerde kardeşlik türküleri seslendiren sanatçı Zilan Tigris olarak bilinen Dilek Küçüker ile tiyatrocu eşi Çağdaş Çankaya'nın da aralarında bulunduğu onlarca kişinin cansız bedenleri çıkarılmıştı.

Sözcü