Esnafın direnecek hali kalmadı

Deprem bölgesinde esnaf can çekişiyor. Müşteri sayıları yarıya düştü, ürün fiyatları fahiş zamlanırken, dükkân kiraları 8’e katlandı.

Kahramanmaraş’ta 6 Şubat depremleriyle yıkılan esnaf aradan geçen 2.5 yılı aşkın süreye rağmen toparlanamadı. Müşteri sayıları yarıya düştü. Dükkân kiraları 8’e katlandı. Deprem öncesi faaliyet gösteren esnafların büyük bölümü göç etmek durumunda kaldı.

6 Şubat depremlerinden birinin merkez üssü olan Kahramanmaraş Elbistan’da ilçe merkezi adeta inşaat şantiyesine döndü. Esnaf toz, toprak, inşaat yığınları arasında satış yapamamaktan şikayetçi. 20 metrekarelik konteyner iş yerlerinde bile kiralar 60-70 bin liraya çıktı.

En fazla 2-3 müşterinin sığdığı dükkanlarda kimse uzun zaman harcamıyor. Esnafta borç yükü artarken, günlük kazanç ise günlük yeme içme masrafını bile karşılamıyor. Deprem bölgesinin toparlanması için en az 3-4 yıla ihtiyaç olduğunu anlatan esnaflar, dayanacak güçlerinin kalmadığını dile getirdi.

3-4 YILDA TOPARLANMAZ

Elbistan Esnaflar ve Bakkallar Odası Başkan Yardımcısı İbrahim Geyik, eskiden 10 dükkanın bulunduğu sokaklarda şu anda tek dükkanın faaliyet göstermeye çalıştığını vurgulayarak, “Depremden sonra tanıdığımız esnafların çoğu göç etti. Buraların toparlanması 3-4 yılı bulur. O zamana kadar biz ayakta kalabilir miyiz zor. İnsanın önünü görmemesi çok kötü bir şey. Elbistan’a dışarıdan gelen çok fazla inşaat işçisi var. Onlar da olmazsa işimiz yaş” dedi.

Dükkan kiralarının ciddi miktarda zamlandığını dile getiren Geyik, “Dükkan değiştirmek istesen ciddi borcun altına girmen gerekiyor. Bu yıl gurbetçiler de gelmedi. 10 liralık ürünün fiyatı 100 liraya çıkınca kimse bir şey almak istemiyor, çünkü kimsede para da yok” diye konuştu.

ÇOK SIKINTI YAŞIYORUZ

Kırtasiyeci Aliekber Ay, satış yapamamaktan şikayet ederek, “İnsanlar daha çok zincir marketlerden alıyor. Ancak tanıdıklar borçla alacaksa buraya alışverişe geliyor. Elbistan 3-4 yıla ayağa kalkar ama o zamana kadar biz ayakta kalabilir miyiz bilmiyoruz, çok sıkıntılar yaşayacağımız kesin. 20 metrekare arsaya konteyner kurmak istesen adam 60-70 bin TL kira istiyor” dedi.

TOZ TOPRAK OLUNCA KİMSE GELEMİYOR

Elbistan’da yıllardır kuruyemiş dükkanı işleten Ahmet Bozkurt, “Toz toprak nedeniyle kimse şehir merkezine gelmek istemiyor. Ayrıca fiyatlar çok yüksek. Geçen yıl 180 lira olan kuru üzüm zirai don nedeniyle bu yıl 700 TL’ye, kuru dut 200 liradan 600 liraya çıktı. Yerli ceviz hiç yok. Artık müşterinin gramla almaya bile gücü yetmiyor. Biz iş yeri açık olsun diye direniyoruz, ama artık bizde de hal kalmadı. Eskiden ürünleri iş yerinin önünde sergilerdik, şimdi küçücük dükkanlarda, toz toprak nedeniyle ambalajlarda saklamak durumunda kalıyoruz” dedi.

Şehir merkezi düzelmediği, iş yerleri yapılmadığı sürece esnafın ayağa kalkmasının mümkün olamadığını anlatan Bozkurt, “Şu anda herkes başka şehirlerde alternatif iş bakıyor. Kâr ettiğimiz için değil, burada olduğumuzu görsünler diye dükkanımızı her gün açıyoruz” diye konuştu.

NEFES