DEPREM ANINDA HAYAT ÜÇGENİ VE ÖNEMİ!
Adım Doug Copp. Dünyanın en tecrübeli kurtarma birimi Amerikan Uluslararası
Kurtarma ekibinin Kurtarma şefi ve afet olayları müdürüyüm. Bu makaledeki
bilgiler bir deprem anında hayat kurtaracaktır.
Içinde 20 maket
(mannequis) olan bir okulu ve evi yıktık.
On maket 'çömel ve korun'
metodunu uygularken, 10 maket 'hayat üçgeni' metodumu uyguladı.
Tasarlanmış yıkımdan sonra görüntüleri filme almak ve sonuçları belgelemek için enkazı
geçip binaya girdik. Bina yıkımlarında oluşabilecek şartlar dahilinde direct
olarak gözlemlenebilen ve bilimsel şartlar altında hayatta kalma tekniklerimi
uyguladığım film 'çömelip korunan/saklanan' kişiler için hayatta kalma
şansının sıfır olduğunu ortaya koydu.
Hayat üçgeni metodumu
kullananlar için hayatta kalabilme şansı yaklaşık olarak % 100 oldu. Bu film
Türkiyede ve Avrupanın geri kalan kısmında milyonlarca izleyici tarafından
izlendi. Bu film ABD, Kanada ve Güney Amerikada RealTV programında izlendi.
Enkazına girdiğim ilk bina 1985 Mexico City depreminde bir okuldu. Bütün çocuklar sıralarının altındaydı. Her bir çocuk kemiklerinin kalınlığına
kadar ezilmişlerdi.
Sıralarının yanındaki koridorlara uzanmış
olsalardı hayatta kalmış olabilirlerdi. Bu 'ayıptı, gereksizdi' ve çocukların
neden koridorlarda (sıraların arasında) olmadığını merak ettim. O an,
çocuklara bir şeyin/eşyanın altına saklanmalarının söylendiğini bilmiyordum.
Basitçe ifade edilirse, binalar yıkılırken, objelerin üzerine düşen tavan ağırlıgı veya içerideki mobilyalar bu nesnelere çarparken yanlarında bir
yer, boşluk bırakırlar. Bu boşluk benim 'hayat üçgeni' dediğim alandır. Nesne
ne kadar büyük ve na kadar dayanıklı olursa daha az ezilecektir. Nesneler ne
kadar az ezilirse boşluk ve bu boşluğu kullanan kişinin yaralanmama olasılığı
o kadar artar. Bir dahaki sefere televizyonda yıkılan bina izlerken gördüğün
üçgenleri say. Heryerdeler. Yıkılan bir binada göreceğiniz en yaygın biçimdir.
DEPREM SIRASINDA NE YAPABİLİRİZ ?DOUG COPP'UN ÖNERILERI
1)
'Binalar çökerken basitçe 'çömelen ve korunan' kişiler istisnasız her
defasında ezilerek ölüyorlar. Masa, araba gibi nesnelerin altına giren kişiler
her zaman ezilirler.
2) Kediler, köpekler ve bebekler'in hepsi doğal bir şekilde dizlerini ana rahmindeki gibi karınlarına doğru çekerek
kıvrılırlar. Deprem anında sizde bu şekilde kıvrılmalısınız. Bu doğal bir
güvenlik ve hayatta kalma içgüdüsüdür.
Daha küçük bir boşlukta hayatta
kalabilirsiniz. Hafifçe ezilecek ama yanında boşluk yaratacak bir kanepenin,
geniş büyük bir eşyanın yanında dur.
3) Ahşap evler deprem anındaki en güvenli yapılardır. Sebebi basittir; ahşap esnektir ve depremin zorlamasıyla
hareket eder. Eğer ahşap bina çökerse geniş yaşam boşlukları oluşur. Ayrıca,
ahşap binalar daha az yoğunlukta yıkılış ağırlığına sahiptir. Tuğla binalar
ayrı tuğla parçalarına ayrılacaklardır. Tuğlalar bir çok yaralanmalara sebep
olacaktır, ama (beton)bloklardan daha az ezilmiş vücutlar yaratırlar.
4) Eğer gece yataktayken deprem olursa, basitce yuvarlanarak yataktan düşün. Yatağın çevresinde güvenli bir boşluk oluşacaktır. Oteller
müşterilerine deprem anında yatakların yanında yere uzanmalarını salık veren
bir uyarı notunu odalarda her kapının arkasına asarlarsa depremlerde çok büyük
hayatta kalma oranlarını sağlayabilirler.
5) Televizyon izlerken deprem olursa ve kolayca kapıdan veya pencereden dışarı kaçmak mümkün değilse,
kanepe veya büyük bir koltuğun/sandalyenin yanında cenin pozisyonunda
kıvrılarak yere uzanın..
6) Bina çökerken Kapı kirişlerinin altına geçen herkes ölür...
Nasıl mı?
Eğer kapı kirişlerinin altına
geçerseniz ve kapı kirişi öne veya arkaya doğru düşürse inen tavanın altında
ezilirsiniz. Eğer kapı kirişi yana doğru yıkılırsa ikiye bölünürsünüz. Her iki
durumda da ölürsünüz!
7) Hiçbir zaman merdivenlere gitmeyin/yönelmeyin.
Merdivenler (ana binadan) farklı bir 'frekans
aralığına' sahiptir; ana binadan bağımsız/ayrı olarak sarsılırlar. Merdivenler
ve binanın geri kalanı devamlı olarak birbirlerine çarparlar, ta ki
merdivenlerin yıkılışı gerçekleşene kadar. Merdivenlere ulaşan insanlar
basamaklar yüzünden yaralanırlar. Korkunç şekilde sakatlanırlar. Bina
yıkılmasa dahi, merdivenlerden uzak durun. Merdivenler binanın hasar görmesi
en muhtemel kısmıdır. Depremde yıkılmamış olsa dahi, merdivenler bağırarak
kaçmaya çalışan insanların aşırı yüklenmesi ile çökebilir.
Merdivenler
binanın geri kalan kısmı zarar görmemiş olsa dahi her zaman güvenlik açısından
kontrolden geçirilmelidir.
8) Binanın dış duvarlarına yakın yerlerde durun, mümkünse dışına çıkın. Binanın iç kısımlarındansa dış kısımlarına yakın
yerlerde olmak çok daha iyidir. Binanın dış çevresinden ne kadar içeride
olursanız, çıkış yolunuzun kapanma ihtimali o kadar artacaktır.
9)
Aynen Nimitz yolundaki katlar arasındaki (yıkılan) blokların meydana getirdiği
gibi, deprem anında üst yolun yıkılmasıyla ezilen araçların içinde bulunan
insanlar ezilirler. SanFransisco depreminin kurbanlarının hepsi araçlarının
içindeydiler. Hepsi öldü. Araçlarının dışına çıkıp,aracın yanına uzanıp veya
oturarak kolaylıkla hayatta kalabilirlerdi. Ölen herkes eğer araçlarından
çıkıp, araçlarının yanına oturabilseler veya uzanabilselerdi yaşıyor
olabilirdi. Ezilen bütün araçların yanında-kolonların direkt olarak üzerine
düştüğü araçlar hariç- 3 feet yükseklikte boşluklar oluşmuştu.
10)
Enkaz halindeki gazete ofislerini ve çok miktarda kağıdın olduğu ofisleri
dolaşırken kağıdın sıkışmadığını/ezilmediğini keşfettim. Kağıt
yığınlarının/kümelerinin etrafında geniş boşluklar bulunur/oluşur.
Reklamlar
14 Kasım 2017
Reklamlar
