Son dakika İstanbul’da 4 fayın birden kırılacağı yılı Prof. Dr. Cenk Yaltırak açıkladı

Profesör Yaltırak ayrıca Kahramanmaraş için de 2 değil 3 fayın aynı anda kırıldığını söyledi.

İşte Cansu Çamlıbel'in dizisinin ilgili bölümleri şu şekilde:

-Maraş'ta birinci deprem dediğimiz o anda aslında iki deprem aynı anda oldu diyorsunuz. Herkes iki deprem diye açıkladı. Ama aslında 3 deprem mi oldu?

Evet. 1999 depremi de öyledir örneğin. Ama iç içe geçtikleri için onu göremiyorlar. Bunu görebilmeniz için çok hassas yer hareketi ölçen aletlere bakmanız lazım. Yer hareketini ölçen aletlere baktığınız zaman bunu görün.

Bir tane 7.4 oldu, bir tane 7.6 oldu aynı anda. İkisinin toplam enerjisi yaklaşık 7,8. Bunu tam hesaplamak için daha fazla çalışmamız lazım ama üç aşağı beş aşağıda böyle olduğunu söyleyebiliriz.

1999'de bir tane 6.9 oldu. Bir tane 7 oldu, sonra da 7.4 oldu. Bunlar arka incelemedir. 7.4 en büyük olduğu için diğerleri arasında kayboldu. Hala o depremi uluslararası kayıtçılar 7.6 olarak gösterir.

Biz sonra 1500 yıllık geçmiş depremlerini geride bıraktık. Biz Marmara'daki 38 tarihi depremin ikiden fazla yıktığı kentlerin kapsadığı alan merkezleri. Örneğin İzmit'e 1490, 1719, 1999. Her fayın kendine has bir tekrarlanma periyodu var. Marmara'daki faylar aynı şekilde çalışmıyorlar. Bunlar farklı büyüklüktelerdeler farklı kovalar ve musluklar gibi, farklı hızlarda doluyorlar.

“110 KM'LİK FAYIN 7.7 DEPREM ÜRETEBİLDİĞİ ORTAYA ÇIKTI”

-Maraş depremiyle 4 tane argüman yanlışlandı diyorsunuz. Bir, tehlike haritaları yanlışlandı. İki, “büyük deprem için fayın çok uzun olması lazım” tezi yanlışlandı.

Tabii burada Amanos segmenti 150 kilometreye kadar kırıldı. Kuzeydeki Çardak segmenti de 110-120 kilometreye kadar kırıldı. Buna rağmen birçok adama göre 110 kilometrelik fay 7.7 deprem yaratmıyor. Ama görünen ki, iç içe geçtikleri zaman yapılarımuş demek ki.

-Bir diğer yanlış argüman da şusunuz diyorsunuz; faydan uzak olunca az cihazlarim…

Osmaniye'de, Adıyaman'da, Hatay'da gördünüz. Fayda sağladığın daha önemli olan fayın yarattığı enerjinin senin düşünce zeminde yarattığı ivme.

Deprem yönetmeliği diyor ki buradaki tasarım ivmesi bu, sen buna göre bina yaparsan güvende olursun.

“DEPREM YÖNETMELİĞİNİN DAYANDIĞI TEHLİKE HARİTASININ KENDİSİ TEHLİKELİ”

-O zaman deprem yönetmeliği de sıkıntılı, doğru mu?

Deprem yönetiminin dayandığı tehlike haritası tehlikeli bir harita. Çünkü o harita elmayı, armudu, eriği aynı yere atıyor ve bunların ortalama ağırlığını bir istatistik olarak barındırıyor. Sonra da senin karşına ayva çıkma ihtimali 2500 yılda bir diyor. Öyle bir sınıflama yapılamaz.

- Çok önemli bir konu olduğu için tekrar sorarak net şekilde saklamak istiyorum. Ülkenin deprem tehlike haritaları yanlış, bunlar üzerine kurgulanmış deprem yönetmeliği de yanlış. Bunu mu söylüyorsunuz?

Evet. Haritalar da yanlış, haritalar üzerinden çalışılan senaryoları da yanlış.

Biz bugün yine sizin için tehlikeli dediğiniz yönetmeliğe dahi uymadan bina koruyucuları oraları binlerce insana mezar eden inşaatçıları tartışıyoruz. Ama sizin söyledikleriniz bana şunu düşündürtüyor; şu anki deprem yönetmeliğine uygun yapı ikametum sanıp da çırak olarak dışarı çıkabilir mi?

Siz hepsini 1’e göre hesaplıyorsunuz, buna 1.5 geldi bu yıkıldı. Ne yapacaksınız?

-Sizin haritanızda binalar yan yana bile olsa ikisine ivmenin farklı gidebileceğini görüyoruz, öyle mi?

Doğru görüyoruz. İşte ben o yüzden diyorum ki; deprem tehlike haritaları olasılıksal tehlike haritaları olmaktan çıkartmalı. Mesela Kuzey Anadolu fayında Erzincan depremi oldu. Tehlike haritasında Erzincan bölgesi hala kıpkırmızı. Ama orada 200 yıl hiçbir deprem olmayacak. Bitti orası. Orada yeniden 7’den büyük deprem olması için o fayın tekrarlanma periyodunun aşılması lazım.

İSTANBUL İÇİN 2019-2026 ARALIĞI SADECE BİR TAHMİN

-Farklı haritanın pratik, bizim hayatlarımızı etkileyecek sonucu nedir?

Şimdi bizim hazırladığımız Marmara'nın 2022 model haritasında 22 bin kilometre veri var. Marmara'nın tek fay haritasının dayandığı veri 1630 km. 12 kat daha fazla veri var bizde demek. Artı denizin 10 kilometrelik yapısını da haritaladık. Fayı sadece yüzeyde haritalamadık, derinliğine doğru da haritaladık. Biz böylece denizin tabanındaki 3 tane fayı derine doğruda bulduk. Fay derine doğru gidiyorsa depremler yaptırmaktadır.

-Siz 2002'de yazdığınız açıklamalar zaten 4 fay demekle kalmamış bunların kırılmasının Marmara'da 7.5 büyüklüğünde deprem oluşturacağınızı tespitinizi de yazmıştınız. Hatta tarih aralığı da yaşamınız. Bizim İstanbul depremi dediğimiz depremin 2019 ile 2026 aralığında geleceği yönünde iddialı bir öngörü de paylaşmıştınız.

E işte bir tahminim var. Ama o tahmin sadece bir tahmin. Bu nedenle bunu tekrar etmeye gerek yok.