Aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluşmasına donuk denir. Donuklar şu şekilde derecelendirilir.
Birinci derece hafif şeklidir. Erken
müdahale edilirse hızla iyileşir. Deride solukluk, soğukluk hissi uyuşukluk, halsizlik,
daha sonra kızarıklık ve iğnelenme görülür.
İkinci derecede soğuğun sürekli olması
ile belirtiler daha da ağırlaşır. Zarar gören bölgede gerginlik hissi, ödem,
şişkinlik, ağrı, içi su dolu kabarcıklar, su toplanması görülür.
Üçüncü derecede dokular geriye dönülmez
biçimde hasara uğrar. Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah
bir bölge oluşur.
Bu tarz belirtiler varsa hasta ılık bir
ortama alınarak soğukla teması kesilir, sakinleştirilir, kesin istirahat
ettirilir, hareket ettirilmez, kuru giysiler giydirilir, sıcak içecekler
verilir, su toplamış bölgeler patlatılmaz üstü örtülür, donuk bölge ovulmaz
kendi kendine ısınması sağlanır, el ve ayak doğal pozisyonda tutulur, ısınma
işleminden sonra hala hissizlik varsa bezle bandaj yapılır, el ve ayaklar yukarı
kaldırılır, tıbbi yardım istenir.