Gıda faturası 1,8 trilyon dolarla rekor kırdı

FAO'dan oluşturulan açıklamada, Örgütün son "Besin Görünümü Raporu"nun ayrıntılarına verildi.

Rapora göre, küresel besin dışalım faturası bu sene 1,8 trilyon dolarla yeni bir rekora ulaşma yolunda ilerliyor. Söz hususu yükselişin büyük seksiyonunu yüksek fiyatlar ve nakliye maliyetleri oluşturuyor.

Birçok kırılgan ülkenin daha çok para ödeyip daha az besin alacağı, küresel besin dışalım faturasının geride bıraktığımız seneye kıyasla 51 milyar dolar çok olacağı ön görü ediliyor.

Bunların "besin güvenliği yönünden kaygı verici" işaretler bulunduğu değerlendirilen raporda, dışalımcıların çoğalan uluslararası maliyetleri finanse etmekte zorlanacakları ve daha yüksek fiyatlara karşı dayanıklılıklarının sona ereceği öngörülüyor.

FAO, besin dışalım.ına en çok bağımlı olan düşük gelirli ülkelere besin güvenliğini güvenliğini sağlamak ve ödeme dengesi desteği sağlamak amacıyla "Besin İthalatı Finansman Kolaylığı"nı öneriyor.

Bitkisel yağ tüketimi, üretimini aşacak

Raporda, küresel bitkisel yağ tüketiminin, üretimi geride bırakacağı ön görü ediliyor.

2022'de ön görü edilenden daha yüksek dışalım faturalarına erişilmesinde hayvansal ve bitkisel yağların rol oynayabileceği değerlendiriliyor.

Dünya ana tahıl üretiminin 4 sene içerisinde ilk kez 2022'de düşmesi beklenirken, küresel kullanımın da 20 senedir ilk kez düşüşe geçtiği gözlemleniyor.

Toplam kullanımdaki düşüşün buğday, kaba tahıllar ve pirincin yem olarak daha az kullanılmasından kaynaklanacağı öngörülüyor.

Dünya buğday stoklarının Çin, Rusya ve Ukrayna'daki stoklarda beklenilen artışlarla sene içerisinde yükseleceği ön görü ediliyor.

Şeker üretiminde yükseliş bekleniyor

Arjantin, Avrupa Birliği (AB) ve ABD'de et üretiminin düşmesi beklenirken, küresel üretimin Çin'deki domuz eti üretiminde öngörülen yüzde 8'lik artışla yüzde 1,4 yükseleceği ön görü ediliyor.

Dünya süt üretiminin, süt sürüsü sayılarının düşmesi ve birkaç büyük üretim bölgesinde daha düşük kar marjları kısıtlanması nedeniyle önceki senelere göre daha yavaş yükselmesi beklenirken, süt ticaretinin ise 2021'in arkasında kalması bekleniyor.

Dünya şeker üretiminin ise 3 senelik düşüşün sonrasında yükseleceği öngörülüyor.

Küresel su ürünleri yetiştiriciliği üretiminin yüzde 2,9, olta balıkçılığı üretiminin yüzde 0,2 artacağı ön görü ediliyor. Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği ürünlerinden elde edilen toplam dışsatım gelirlerinin yüzde 2,8 yükselmesi bekleniyor.

"Besin faturaları rekor civara işaret ediyor"

Yılda 2 kez yayınlanan Besin Görünümü Raporu'nda FAO'nun tahıllar, yağlı ürünler, şeker, et ve süt ürünleri ve balıklar gibi başlıca besin maddeleri amacıyla pazar arz ve talep eğilimlerine dair araştırmaları da bulunuyor.

Raporda, yakıt ve gübre gibi tarımsal girdiler amacıyla çoğalan fiyatların rolünü ve Ukrayna'daki savaşın küresel besin emtia pazarları amacıyla oluşturduğu riskleri araştıran iki özel seksiyon da yer alıyor.

Açıklamada görüşlerine yer verdiği FAO ekonomisti Upali Galketi Aratchilage, "Artan girdi fiyatları, hava haliyle alakalı kaygılar ve Ukrayna'daki muhabereden kaynaklı çoğalan pazar belirsizlikleri göz önüne alındığında, FAO'nun son ön görüleri, besin pazarlarında mümkün bir daralmaya ve besin dışalım faturalarının yeni bir rekor civara ulaştığına işaret ediyor." değerlendirmesinde bulundu.