Gaz maliyetindeki sır perdesi aralandı

Karadeniz gazı projesinin maliyeti ile ilgili sır perdesi, Sayıştay raporu ile kaldırıldı. Proje için 2023 yılı sonuna kadar yapılan harcamalar 89,6 milyar liraya ulaştı.

2020 yılından bu yana süren Karadeniz’de gaz macerasında gelinen nokta, vaadedilenin çok gerisinde. Şeffaf açıklanmayan maliyetler, Türkiye Petrolleri A.O. (TPAO) Sayıştay denetimlerinde açığa çıktı. Enerjide dışa bağımlılığın azaltılacağı propagandası ile sunulan Karadeniz gazı için projenin başından 2023 sonuna kadar 89 milyar 581 milyon 682 bin TL tutarında nakdi harcama yapıldığı belirlendi.

HEDEF HÂLÂ UZAK

Doğalgaz keşfinin ardından iktidarın amacı gazın yüzeye çıkarılmasının 2023 genel seçimlerine yetiştirmesi oldu. Yeterli sondaj çalışmaları yapılmadan gazı çıkarma faaliyetleri eleştirilere neden olsa da Nisan 2023’te gaz devreye alındı. Ancak ilk gaz Eylül 2023’te sisteme girdi. İlk fazda günlük gaz üretiminin 10 milyon metreküp olacağı, Faz-2'de 40 milyon metreküpe, Faz-3'te ise 60 milyon metreküpe ulaşacağı belirtildi. Ancak EPDK verilerine göre, sahada ilk üretim faaliyeti, günlük ortalama 2,49 milyon metreküp olmak üzere Eylül 2023’te aylık 74,714 milyon metreküp ile başladı. Hedefin gerisinde başlayan üretim hâlâ daha 10 milyon metreküpe ulaşamadı.

2024 Ekim verilerine göre, 2024'ün ilk 10 ayında günlük üretim ortalama 4,58 milyon metreküp, en fazla üretimin yapıldığı Ekim ayında ise günlük 6,18 milyon metreküp oldu. Bakan Bayraktar’ın açıklamalarına göre, üretimin ilk etapta 2025’in ilk çeyreğinde 10 milyon metreküpe çıkarılması hedefleniyor. Buna göre 2026’nın üçüncü çeyreğinde sahadan günlük 20 milyon metreküp gaz üretilmiş olacak. Doğalgaz tüketimi 2023 yılında 50 milyar metreküp olarak hesaplandı. Günlük üretim 40 milyon hedefine ulaşılsa dahi yıllık tüketimin yalnızca dörtte birini karşılayabilecek düzeyde. Sayıştay raporunda Faz-1 için 2023 sonu itibarıyla nakdi ödeme 76 milyar 51 milyon 860 bin TL harcandığını açığa çıkardı. Faz-2 için ise 13 milyar 529 milyon 822 bin TL harcandığı belirtildi. 2020-2025 dönemi için projenin tutarının 216 milyar 326 milyon 421 bin TL olduğu kaydedildi. 2021-2023 arasında sondaj gemilerinin temini ve geliştirilmesi için 5 milyar 978 milyon TL’lik tutar hesaplandı.

BirGün