Altın dünyaya bir mesaj veriyor

ABD Başkanı Donald Trump’ın seçilmesinden sonra başlayan alım dalgası altın fiyatlarını yeni rekor seviyelere taşıdı. Şubat 2025 ayının son haftasında ons altın fiyatı 2956’ya ulaşarak tarihi rekor kırdı. Bu gelişme altının yükseliş eğiliminin ne kadar süreceği ve mevcut finansal sistemin geleceği tartışmalarını yeniden başlattı. Ayrıca ABD’nin Fort Knox’ta bulunan altın rezervleri, rezervlerin değeri ve varlığı gündeme geldi.

ALTIN REZERVLERİ YERİNDE DURUYOR MU?

Resmi verilere göre ABD’nin toplam altın rezervi 8133,5 milyon tondur. Birleşik Devletler Altın Külçe Deposu veya Fort Knox olarak bilinen bölgede 4582 ton altın bulunuyor. Fort Knox önemli bir Amerikan üssünün yanında konuşlanmış ve ABD’nin en güvenli bölgelerinden birisi olarak nitelendiriliyor. ABD altın rezervlerini 1937 yılında beri burada tutuyor ve altın rezervlerinin son geniş kapsamlı sayımı 1953 yılında yapıldı. Trump hükümetinin icracı bakanı gibi çalışan iş adamı Elon Musk attığı tweetlerle burada bulunan altın rezervlerinin varlığını tartışmaya açtı. 1935-1971 yılları arasında ABD uyguladığı altın standardında altın rezervlerinin fiyatını ons başına 35 dolar olarak sabitlemişti. 1971 sonrasında altın standardını sona erdiren ABD, ABD Hazinesi rezervinde bulunan altınları 42,22 dolardan fiyatını sabitledi. Bugün ons altın fiyatını 2900 dolar olarak alırsak toplam altın rezervinin değeri yaklaşık 758 milyar dolar olarak hesaplanıyor.

ABD DOLARI YENİDEN GÜVENİLİR YAPMA PEŞİNDE

Bunca yıl sonra neden altın sayımı yapılması gündeme geldi? ABD Hazinesi bilançosunda düşük değerden hesaplanmış olan altının değerinin yükseltilmesi ile uluslararası piyasalarda ABD dolarından kaçışı durdurmak ve güveni yeniden sağlamak amaçlanıyor. Ancak Elon Musk’ın verdiği mesajlar ‘altınların varlığının’ ciddi anlamda sorgulanmasına yol açtı. Eğer rezervler ABD Hazinesi’nin yıllardır açıkladığı rezervin altında açıklanırsa dünya piyasalarında büyük bir kaos yaşanır. Özellikle ABD doları büyük bir satış dalgası ile karşılaşır ve buna karşılık altın fiyatlarında büyük bir sıçrama olur. Ayrıca çok tartışılan başka bir senaryo Amerikan banka, fon ve zenginlerinin büyük miktarda fiziki altını Londra’dan çekerek fiyatları yukarı çekmeyi amaçlamasıdır. Bu eğilim manipülatif mi yoksa amaç rezervleri artırarak güvenli limana sığınmak mı bunu zaman gösterecek. Eğer manipülatif alımlar yapılıyor ise ABD’nin kasasında bulunan altın varlığını artırmak ABD dolarına olan güveni sağlamak istendiği kesindir. Ayrıca ABD bu alımları tetikleyerek BRICS’in oluşturduğu yeni finansal sisteme karşı kendi elini güçlendirmek istiyor olabilir. BRICS’in yeni finansal sisteminde rezerv paranın yüzde 40 oranında altına dayandırılması planlanıyor.

ABD’NİN VARLIKLARI BORÇLARINI KARŞILAMIYOR

ABD’nin dolaşımda bulunan tahvil ve bonolarının toplamı yaklaşık 36 trilyon dolar değerindedir. ABD’nin altın rezervleri toplam ABD borçlanma senetlerinin sadece yüzde 2’sini karşılıyor. 1970’lerde ABD altın rezervleri borçlanma senetlerinin yüzde 17’sini karşılıyordu. 1940 yılında ABD İkinci, Dünya Savaşı’na girmeden önce altın rezervleri/borçlanma senetleri oranı yüzde 40 idi. Eğer ABD tahvilleri borçlanma oranı yüzde 17’de tutulsaydı bugün altının değeri 25.000 dolar/ons olacaktı. Benzer hesabı yüzde 40 karşılığa göre yaparsak altın ons fiyatları 55.000 dolar olarak hesaplanıyor. Bu hesaplama yöntemi ABD’nin dolara güven sağlamak için altını manipülatif bir şekilde hangi fiyatlara kadar tırmandırabileceğinin ipucunu veriyor. Veriler bize iki önemli şeyi gösteriyor; finansal piyasalarda altın uzun süre büyük baskı altında tutuldu ve ABD’nin borçları varlıklarına oranla büyük oranda çoğaldı.

ABD ALTIN REZERVLERİ 90 YILDIR SABİT

2008 krizinden bu yana Çin, Rusya ve Türkiye başta olmak üzere gelişen ülke merkez bankaları rekor seviyede altın alımları yaparak rezervlerini güçlendirdi. Buna karşılık ABD son 90 yıldan beri altın rezervini sabit tutuyor. Bu rezerv tutarı ABD’nin tuttuğu en düşük rezerv seviyesidir. Geçen ay içinde yaşanan başka bir gelişme ABD Başkanı Trump’ın bir varlık fonu kurulması talimatını vermesiydi. Önümüzdeki üç ay içinde kurulacak olan fonda kripto varlıkların yanı sıra altın alımlarının da yapılması bekleniyor. ABD’nin 1970-2024 yılları arasında devam eden aşırı finansallaşma sürecinde faiz ödemeleri/GSYİH oranı yüzde 5’e yükseldi. Dünya faiz ödemeleri/GSYİH oranı ortalaması ise yüzde 2,5’tir. Bu durum ABD’nin yüksek faiz oranı ile borçlanmaya devam etmesi ihtimalini azaltıyor ve ABD’nin bir an önce faiz indirimlerine başlayarak faiz maliyetini azaltmasını gerektiriyor. Buna ek olarak ABD dolarının diğer para birimlerine olan değeri tarihinin en yüksek seviyesinde bulunuyor. Bu durum sürdürülemez ve ABD er geç doları yeniden daha makul seviyelere gerilemesi için değerini düşürecektir Böyle bir müdahale altının daha çok satın alınmasını ve fiyat artışını destekler.

ABD BORÇ BATAĞINDA

ABD’nin borç/GSYİH oranı 2008 krizinden sonra yüzde 100’ün üstüne çıktı. Bu oran ilk kez İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yüzde 100’ü aşmıştı.1950-1970 yılları arasında uygulanan Keynesçi politikalarla borçluluk oranı yüzde 24’e kadar düştü. Ancak neoliberal politikaların uygulanmaya başladığı ve doların altına olan bağının koparıldığı 1971’den sonra ABD’nin borçları hızla artmaya başladı. Reagan ve Bush dönemlerinde borçluluk oranı yüzde 64’e yükseldi. Clinton döneminde bir süre gerileme yaşansa da aşırı finansallaşan ve üretim gücü zayıflayan ABD’nin borcu 2008 krizinden sonra katlanarak artmaya başladı. 2017’de ekonomi yeniden büyümeye başladığında borçluluk oranı yüzde 107’e yükselmişti. Bugün borç/GSYİH oranı yüzde 122,3 ile rekor seviyede bulunuyor. ABD’nin kamu borcunun değeri bugün 36 trilyon dolara ulaştı ve her 100 günden bir borca 1 trilyon dolar ekleniyor.

DOLARIN REEL DEĞER KAYBI ARTIYOR

1970’lerde dünya GSYİH’sinde her bir dolar artışı karşılığında 1,2 dolar kredi alınıyordu. Ancak bugün her bir dolar büyüme karşılığında 3,3 dolar kredi alınıyor! Böylesine büyük bir borçluluk ve borçlanma kapasitesi sürdürülebilir değildir. 1980 yılında bir doların olan değeri bugün 23 sente gerilemiş bulunuyor. Başka bir deyişle doların değeri de enflasyon karşısında eriyor. Yüksek borçluluk ve ABD dolarında yaşanan reel değer kaybı ABD borçlanmasının yeniden yapılandırılma ihtiyacını öne çıkarıyor. Dolayısıyla borçların yeniden yapılandırılması vergi gelirlerinin artırılması ve bütçe harcamalarının daraltılması ABD için kaçınılmaz bir hale geldi.

ALTIN YENİ REKORLAR KIRACAK

Sonuç olarak, ABD kurguladığı finansal oyunların sonuna gelmiştir. Trump bu gerçeği iyi biliyor ve saldırgan tutumunun altında yatan gerçek budur. Trump’ın yeni ekonomi politikalarının enflasyonu yeniden yükseltmesi ve enflasyonist baskının tüm dünyaya yayılması bekleniyor. Tüm bu etkenler hem devletlerin hem de bireylerin uzun bir süre altın alımına devam edeceğini ve altın fiyatlarının yeni rekorlar kırmaya devam edeceğini gösteriyor.