ABD’li profesörden Dendias’a yanıt: Abartılı iddialarınız kabul görmeyecek

Dendias, ABD’de katıldığı bir panelde Mavi Vatan Doktrini’ni hedef aldı. Dendias’a tepki gösteren ABD’li analist Doran, ‘Atina'ya göre, Türklerin Akdeniz ve Ege'de meşru bir hakları yoktur. Son derece uzun bir kıyı şeridine sahip olan Türkiye kadar güçlü hiçbir ülke, buna izin vermez.’ dedi.

Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, önceki gün Amerika’daydı. Chicago Küresel İlişkiler Konseyi'nde bir oturuma katılan Dendias, küresel ve bölgesel gelişmeler hakkındaki soruları yanıtladı. Yeni ABD yönetimi ile ilişkilerden Avrupa Birliği’ne, Suriye’den İsrail’e kadar değerlendirmelerde bulunan Dendias, Türkiye’yi şikayet etmeyi de ihmal etmedi.

ABD’li profesörden Dendias’a yanıt: Abartılı iddialarınız kabul görmeyecek - Resim : 1 — Nikos Dendias

‘AB’NİN ŞİZOFRENİK KURALLARI’

Avrupa Birliği (AB)’ni bazı “şizofrenik kurallar” koymakla suçlayan Dendias, “AB bir yandan varoluşsal bir tehditle karşı karşıya olduğunu ve kendisini, dostlarını ve müttefiklerini korumak için kendi gücüne sahip olabilecek özerk bir savunma oluşturulması gerektiğini söylüyor. Aynı AB, Avrupa Komisyonu'nun ülkelerin savunma için harcama yapmasına izin vermeyen bazı mali kurallar koyduğunu da hatırlatıyor. Benim için Savunma Bakanı olmak bir kabûs. Her gün rakamlarla mücadele ediyorum. Çizgiyi aşarsam ülkem gözetim altına alınıyor. Bu, günümüzün zorluklarına karşı Avrupa'nın cevabı olamaz.” dedi.

DEDEAĞAÇ ÜSSÜNÜ ÖVDÜ

Ülkesinin ABD ile kurduğu yakın ilişkilerden gururla bahseden Dendias, bu ilişkinin ABD-Yunanistan Karşılıklı Savunma İşbirliği Anlaşması'nın gözden geçirilmiş halinin tekrar imzalanmasıyla doruğa ulaştığını söyledi. Dendias, şöyle devam etti:

“ABD ile savunma anlaşmasında yapılan ilk değişikliği imzalama fırsatım oldu. Bu anlaşma üzerinde 2019 yılında Mike Pompeo ile birlikte çalıştık ve bu süre zarfında birçok konuda etkileşimde bulunduk. Hem Yunanistan hem de ABD için, NATO için, müttefiklerimiz için, Doğu Akdeniz'de istikrar için verimli bir ilişki olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle mevcut Trump yönetiminden de aynı şeyi bekliyorum; bölgemizde istikrara yol açacak dürüst bir etkileşim. Dedeağaç herkes için önemli. ABD için önemli, Batı dünyası için önemli, Yunanistan için önemli. ABD'ye, NATO'ya ve Batı dünyasına; Ukrayna ve Orta Avrupa ile daha önce var olmayan bir iletişim yolu sunuyoruz. Çünkü daha önce mevcut olan tek yol Boğazlar ve Karadeniz'den geçiyordu ki; Karadeniz'deki mevcut durum göz önüne alındığında bunun o kadar da kolay olmadığı açık. Dedeağaç'ın ise benzersiz avantajları var. Büyük bir havaalanı, demiryolu hattı, kuzeye giden boru hattı var, dolayısıyla enerji akışına da yardımcı oluyor. FSRU, Amerikan sıvılaştırılmış gazının Avrupa'ya gelebileceği ve Orta ve Doğu Avrupa'nın enerji sorununu çözebileceği bir ünite. Dürüst olmak gerekirse; Dedeağaç her şeye sahip ve NATO toprağı. ABD ile Yunanistan arasındaki ilişki, hem ikili hem de Kıbrıs ve İsrail ile üçlü olarak, aynı zamanda NATO içinde daha güçlüdür ve ABD’yi daha müreffeh hale getirir. Çünkü Yunanistan, ABD’nin ihracatını genişletebileceği bir merkezdir. ABD, Yunanistan'la olan ilişkisi aracılığıyla, insan haklarını savunan ve İsrail'in müttefiki olan istikrarlı, Batılı, demokratik bir ülkeyi desteklemektedir.”

ENERJİ İŞBİRLİKLERİ

Dendias ayrıca Yunanistan'ın Dedeağaç üzerinden kritik bir enerji merkezi olarak önemine değinerek, Amerikan sıvılaştırılmış doğal gazının Avrupa'ya ulaşabileceğini ve Orta ve Doğu Avrupa'nın enerji sorununu çözebileceğini belirtti. Bölgedeki Doğu Akdeniz Gaz Forumu ve İbrahim Anlaşmaları'nın enerji ve savunma işbirliğinin temelini oluşturduğunu belirten Dendias, aynı zamanda Yunanistan'ın Hindistan'ın yükselen bir güç olarak rolünü kabul ederek Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nu desteklediğini belirtti.

ABD’li profesörden Dendias’a yanıt: Abartılı iddialarınız kabul görmeyecek - Resim : 2

MAVİ VATAN’I HEDEF ALDI

Yunan Savunma Bakanı, Türkiye ile ilişkilere dair de dikkat çeken açıklamalar yaptı. “Mavi Vatan, Yunanistan'ı açıkça tehdit eden ve uluslararası sınırları ihlal eden, uluslararası hukuka ve deniz hukukuna açıkça aykırı olan neo-emperyalist bir yaklaşımdır.” diyen Dendias, “Neyse ki Türk siyaset kurumunun tamamının değil, bir kısmının neo-Osmanlı rüyasıdır.” diye ekledi. Dendias şunları söyledi:

ABD’li profesörden Dendias’a yanıt: Abartılı iddialarınız kabul görmeyecek - Resim : 3

“Ülkem ve şahsen ben, Türkiye'nin AB yolunda, ortak bir Avrupa geleceğine doğru ilerlemesinden yanayız. Ancak ‘Mavi Vatan’ gibi iddialar 20 yıl önce yoktu bile. Kimse bu konuda bir şey duymamıştı. Dürüst olmak gerekirse, bu tamamen saçmalık, çünkü asla gerçekleşmeyecek. Ancak olan şey, Türk toplumunu, çok yakınında bulunan, çok daha küçük ve Türkiye için Avrupa Birliği'ne ve Batı'ya açılan bir kapı olarak son derece faydalı olabilecek bir ülke olan Yunanistan'a karşı, çelişkili bir argümana hapsetmektir. Ve Türkiye üzerinde hiçbir iddiası olmayan bir ülkeye karşı... Dolayısıyla, benim naçizane görüşüme göre, Türkiye'nin Yunanistan ile neredeyse her konuda anlaşması son derece kolay olacaktır. Hangi düzenlemeyle? Uluslararası hukuk, uluslararası deniz hukuku, Birleşmiş Milletler Şartı. Bu çok mu zor? Bu yüzden Ukrayna'da ve diğer krizlerde savaşıyoruz.”

SURİYE’Yİ RUMLARA HAVALE ETTİ

Suriye’deki son gelişmelerle ilgili de değerlendirmelerde bulunan Dendias, Türkiye ile Suriye arasındaki olası bir deniz yetki alanı sınırlandırma anlaşması ihtimaline de değindi:

“Esad rejiminin gittiğini görmek hepimizi mutlu etti. Şu anda aradığımız şey Suriye'de kapsayıcı bir hükûmetin kurulmasıdır. Suriye halkı için demokratik bir gelecek umut ediyoruz. Büyük, devasa bir kültürel gelenek var, mültecilerin anavatanlarına dönmelerine izin verecek bir gelecek ve aynı zamanda uluslararası hukuka ve uluslararası deniz hukukuna saygı duyacak bir hükûmet. Şimdi, eğer böyle bir hükûmet Türkiye ile dost olmayı seçerse, bizim için sorun değil. Bizim bir sorunumuz yok. Türkiye'yi dışlamaya çalışmıyoruz.

“Ben kendim iki sınır anlaşması imzaladım, biri İtalya ile diğeri Mısır ile. Ve Türkiye'nin Yunanistan da dahil olmak üzere dünyanın tüm ülkeleriyle sınır anlaşmaları imzalamasından mutluluk duyarım. Ama bunun şartı nedir? Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi çerçevesinde olması. Çünkü Türkiye geçmişte saçma sapan şeyler yapabileceğini kanıtladı. Örneğin, Doğu Akdeniz'in sınırlandırılması için Libya ile Yunanistan'ın tam üzerine ‘basan’ bir anlaşma imzaladı. Yunanistan'ın var olmadığını varsayıyor. Bir örnek vereyim. Yunanistan ve İspanya'nın deniz alanlarını sınırlandırması ve Sicilya yokmuş gibi davranması gibi. Yani böyle bir şey yaparsa tabii ki sorun olur. Ve unutmayalım ki Suriye'nin hemen yanında başka bir ülke var. Ve bu ülke, uluslararası alanda tanınan bir hükûmete sahip, yani Kıbrıs Cumhuriyeti. Sanırım Kıbrıs'ın da söyleyecek bir şeyleri var.”

‘ATİNA’NIN İDDİALARI KABUL GÖRMEYECEK’

Yunan Savunma Bakanı’nın Türkiye ile ilgili değerlendirmelerine ABD’li ünlü analist Prof. Michael Scott Doran’dan tepki geldi. Halihazırda Hudson Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Doran, George W. Bush döneminde Ulusal Güvenlik Konseyi'ne atanmış ve Pentagon’da kamu diplomasisinden sorumlu sekreter yardımcısı olarak görev yapmıştı. Doran, Dendias’ın sözlerini alıntılayarak şöyle yazdı:

“Yunan Savunma Bakanı'nın Türkiye'nin Mavi Vatan girişimine ilişkin açıklaması Ankara'yı mantıksız, tehditkâr ve yayılmacı olarak gösteriyor. Ancak Mavi Vatan, Ankara'nın Yunanistan'ın karasuları ve münhasır ekonomik bölgesi (MEB) üzerindeki aşırı abartılı iddialarına -ki bu iddialar dünya tarafından asla kabul görmeyecektir- verdiği bir cevaptır. Atina'ya göre, Türklerin Akdeniz ve Ege'de neredeyse hiçbir MEB üzerinde -Türk kıyı şeridinden birkaç kilometre ötesinde- meşru bir hakkı yoktur. Son derece uzun bir kıyı şeridine sahip olan Türkiye kadar güçlü ve etkili hiçbir ülke, deniz alanlarının kendisine verilmemesine asla izin vermez. ABD'nin çıkarı arabuluculuk yapmaktır, Atina'yı desteklemek değil.”

DEMİR KUBBE PLANI

Yunanistan Savunma Bakanı, tüm Yunan topraklarını kaplayacak ve kendilerini hibrit tehditlerden koruyacak bir füze kalkanı oluşturma çabalarına da değindi. “Bir kubbe yaratmaya çalışıyoruz. Kubbe deyince herkesin aklına İsrail ve Demir Kubbe geliyor. Ancak bu tam olarak aynı şey değil çünkü İsrail'in sahip olduğu bu sistem, esas olarak gelen roket ve füzelere karşı savunma amaçlı. Bizim içinse çok daha karmaşık bir ortam söz konusu.” diyen Dendias, şöyle devam etti: “İnsansız hava araçlarıyla baş edebilmemiz gerekiyor. Hava sahamızı dronlar da dahil olmak üzere gelen her şeyden koruyacak çok karmaşık bir kanopi oluşturmaya çalışıyoruz. Çok küçük dronlar, ki bu bir zorluk. Ancak aynı zamanda denizlerimizi gelen her türlü tehdide karşı koruyabilmek istiyoruz.”